Türkiye’de son yıllarda yerli şirketlerin yabancılara satışı hız kazandı. Tarımda düşük taban fiyatlar ve destekleme politikalarının etkisiyle üretim azalırken, yabancı yatırımcılar birçok stratejik sektörde paylarını artırdı.
GIDA VE İÇECEK SEKTÖRÜNDE KÜRESEL HAKİMİYET
Türk gıda sektörünün köklü markaları artık uluslararası devlerin elinde.
- Komili, Kırlangıç, Madra: ABD’li Koninklijke Bunge
- Bizim Yağ: Japon Ajinomoto
- Sana: ABD’li Unilever
- Banvit: Brezilya-Katar ortaklığı
- Ege Tavuk (EGE TAV): Japon yatırımcılar
- Namet: Katarlı yatırımcılar
- Yörsan: Dubaili Abraaj Group
- İçim Süt, Dost Süt Ürünleri: Fransız Lactalis Group
Ambalajlı su pazarında da durum benzer.
- Erikli, Sırma: Fransız Danone
- Saka: Fransız Group Lactalis
- Hayat, Akmina: Japon Dydo Drinco
- Damla Su: ABD’li Coca Cola Company
- Eski Pazar Memba Suyu: İsviçreli Nestlé Waters
MAKARNA VE ŞEKERLEME MARKALARI DA EL DEĞİŞTİRDİ
Türkiye’nin köklü unlu mamul ve makarna markaları da yabancıların elinde.
- Oba Makarna: Japon yatırımcılar
- Nuh’un Ankara, Filiz Makarna: İtalyan Barilla
- Kent Gıda, Jelibon: İngiliz Cadbury Schweppes
Gazoz ve meşrubat markalarında da tablo değişti.
- Çamlıca Gazoz, Cola Turka: Japon Dydo Drinco
- Yedigün: ABD’li PepsiCo
ÇAY, DONDURMA VE HAZIR GIDADA YENİ SAHİPLER
- Doğadan: ABD’li Coca Cola Company
- Of Çay: Küresel kahve devi Jacobs
- Çaykur: Türkiye Varlık Fonu (TVF) bünyesinde
- Lipton: İngiliz kökenli Unilever (Türkiye’den çekildi)
- MADO: Katarlı yatırımcılar
- Kemal Kükrer: Japon Ajinomoto
- Kühne: Alman Kühne Group
- Dr. Oetker: Alman Dr. Oetker Group
- Dr. Schar: Alman Dr. Schär GmbH
KOZMETİK VE TEMİZLİK ÜRÜNLERİNDE DEĞİŞİM
- Hacı Şakir: ABD’li Colgate-Palmolive
- Seba Med: Alman Sebapharma
- Can Bebe: Belçikalı Ontex
- İpek Şampuan: Fransız L’Oréal
- Hobby Şampuan: Hintli Dabur
- ACE deterjan: ABD’li Procter & Gamble
- Tekin Acar Kozmetik: Fransız Sephora
BOYA VE LOJİSTİKTE DE YABANCI PAYI ARTIYOR
- Filli Boya (BATEK): Japon Nippon Paint
- Polisan Boya: Japon Kansai Paint
- MNG Kargo: Alman DHL Group
- Aras Kargo: Avusturya kamu şirketi Austrian Post
- Yurtiçi Kargo: Fransız GeoPost (La Poste Group)
- PTT Kargo: Özelleştirme kapsamına alınması planlanıyor
EKONOMİSTLERDEN UYARI
Uzmanlar, stratejik sektörlerdeki yabancı payının artmasının ekonomik bağımsızlık açısından risk taşıdığı görüşünde. Yerli üretim ve markalaşmanın desteklenmemesi halinde Türkiye’nin dışa bağımlılığının daha da artacağı vurgulanıyor.