İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 50’den fazla çalışanı bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli işyerlerinde 2012 yılında, 50’den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıftaki işyerlerinde 1 Ocak 2014 tarihinde başladı. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç, küçük esnafı tedirgin eden iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili merak edilenleri yazdı
Kanunun 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe giren hükümleri çalışanı olan küçük esnafı da yakından ilgilendiriyor. Son günlerde sosyal medyada ve çeşitli mecralarda esnafa 88 bin lira ceza verileceğine ilişkin iddialar gündeme geliyor. Çoğu esnaf bu iddialardan tedirgin oluyor. Bazı meslek örgütleri, yasa kapsamından çıkmak için kampanya düzenliyor.
Kanunun 6’ncı maddesi iş sağlığı ve güvenliği konusunda işverene yükümlülükler getiriyor. Bu yükümlülükler arasında iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi çalıştırma veya bu amaçla kurulmuş ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alma da bulunuyor. 50’den az çalışanı bulunan az tehlikeli işyerlerinin 2025 yılında işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirmemesi halinde her biri için 88.633 TL olmak üzere toplam 177.266 TL para cezası söz konusu.
4 SEÇENEK VAR
Kanunla önemli kolaylık sağlandı. Söz konusu işyerleri ve sahiplerine bu yükümlülüklerini yerine getirebilmeleri için dört seçenek sunuluyor. Çalışanları arasından uygun nitelikte personeli görevlendirebilecekler. Gerekli belgeye sahip olması halinde işverenin kendisi iş sağlığı ve güvenliğini üstelenebilecek. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yetkilendirilmiş bulunan ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden (OSGB) hizmet satın alabilecekler.
Son olarak, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirme şartı aranmaksızın Çalışma Bakanlığınca ilan edilen eğitimleri tamamlamak şartıyla iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini kendileri ya da bu eğitimi aldırdıkları bir personeli yürütebilecek.
EĞİTİMDE KOLAYLIK SAĞLANACAK
Çalışma Bakanlığının ilan edeceği işveren ve işveren vekili eğitimleri uzaktan eğitimle alınabilecek. Çalışanların temel iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin uzaktan verilebilmesine ilişkin kolaylaştırıcı düzenlemeler yapılacak. İşe giriş ve periyodik muayene hizmetleri için de diğer yeni adımlar atılacak.
Küçük işletmelerin kullanabilmesi için Bakanlık tarafından risk değerlendirmesi ve acil durum eylem planı rehberleri yayımlanacak.
İŞE GİRİŞTE RAPOR ALINACAK
Kanun uyarınca, işe girişlerde, iş değişikliğinde rapor alınması gerekecek. Çalışan sayısı 50’den az olan “az tehlikeli” işyerleri için raporlar aile hekimlerinin yanı sıra çalışan sağlığı merkezlerinden (ÇASMER) de alınabilecek.
Sonuç olarak, kanunda az tehlikeli ve 50’den az çalışanı olan işyerleri için öngörülen iş sağlığı ve güvenliği yükümlülükleri bu yıl ocak ayında yapılan değişiklikle oldukça kolaylaştırıldı. İşveren veya görevlendireceği personelin bakanlığın ilan ettiği eğitimi uzaktan alması halinde hiçbir şekilde para cezası söz konusu olmayacak.
